De geschiedenis van het Nederlandse Openbaar Vervoer
Vervoersmiddelen zijn door de eeuwen heen erg veranderd: een zeilschip, paardentrams en elektrische treinen zijn slechts enkele voorbeelden. Maar hoe ontwikkelde zich dit door de eeuwen heen?
DelenHet begin
Om kennis te maken met de geschiedenis van het Openbaar Vervoer beginnen we in de zeventiende eeuw. Tijdens deze periode werden kanalen gegraven om een waternetwerk te maken waar boten over konden varen. Begin 1600 ging het meeste OV dan ook via rivieren en meren.
Maar waarom ging het eerste Openbaar Vervoer niet over land, maar over water? Dit had te maken met de kwaliteit van de wegen. In de zeventiende eeuw bestonden wegen namelijk uit zand en zaten ze vol met kuilen, waardoor ze ongeschikt waren voor het maken van verre reizen. Grote afstanden afleggen gebeurde met een ‘beurtveer’, een zeilschip dat afhankelijk was van de wind. Hierdoor waren de dienstregelingen erg onregelmatig. Vanaf 1632 kwam daar verandering in: de beurtveer werd vervangen door de trekschuit.
De trekschuit
Trekschuitvaarten waren de eerste vorm van Openbaar Vervoer dat een regelmatige en betrouwbare dienstregeling had. Deze trekschuiten kwamen in beweging door mensen langs de kant die aan een touw de schuit vooruit trokken. Ineens werd het mogelijk om in Nederland binnen één dag op een hele andere plek te zijn. Veel vaart hadden de schuiten echter niet: een schuit had een gemiddelde snelheid van zeven kilometer per uur. Ondanks deze snelheid waren de trekschuittochten ontzettend populair: honderdduizenden mensen maakten gebruik van deze OV-dienstregelingen.
Concurrentie
Hoewel de tochten over het water dus populair waren, kregen ze rond 1800 concurrentie. In deze periode werden namelijk steeds meer wegen bestraat en de eerste spoorwegen gelegd. Kort daarna, in 1839, werd de eerste spoorlijn geopend. Omdat treinen veel sneller waren, kwam de populariteit van de trekschuit tot een einde. Er kwamen veel spoorwegen bij en de trein ontwikkelde zich snel; al in 1908 reden de eerste elektrische treinen over het spoor!
Naast treinen deden ook trams een intrede: in 1864 maakten paardentrams het eerste ritje in Nederland. Al snel kozen steeds meer steden voor dit vervoersmiddel. Ook voor de paardentrams duurde het niet lang voordat ze werden vervangen door een elektrische variant.
Vandaag de dag
Vandaag de dag schrijven we nieuwe geschiedenis: het Openbaar Vervoer is effectiever en sneller dan ooit! Niet alleen is het Openbaar Vervoer een duurzaam reismiddel, maar het kan bijdragen aan de oplossing van een groot probleem in Nederland: de overbelasting van het elektriciteitsnetwerk. Het Nederlandse elektriciteitsnetwerk is overbelast, wat komt door een gestage toename van het energieverbruik, met name in en rondom steden. Het elektriciteitsnetwerk van het OV kan hier een oplossing voor bieden. Het energienetwerk van het Openbaar Vervoer wordt namelijk alleen voor het OV gebruikt, wat betekent dat er nog capaciteit over is. Door het elektriciteitsnetwerk van het OV in te schakelen, wordt het algemene elektriciteitsnetwerk in Nederland ontlast. Er wordt dus bestaande capaciteit ingezet om de energievraag van Nederland bij te benen, wat de nood voor minder duurzame oplossingen vermindert. Zo brengt het Openbaar Vervoer jou dus niet alleen van deur tot deur, maar draagt het ook bij aan een duurzamere wereld!