Netcongestie? OV-bedrijven kunnen veel grotere bijdrage leveren dan nu door politiek wordt gedacht!

Sophie Hermans, de minister van Klimaat en Groene Groei, heeft een brief aan de Tweede Kamer gestuurd over de aanpak van netcongestie en de noodzaak om het elektriciteitsnet efficiënter en flexibeler te benutten. Hoewel het OV daarin wordt genoemd, zou de potentie nog veel sterker door de politiek moeten worden erkend.

Er wordt door het kabinet gewerkt aan een sectordeal specifiek voor de openbaar vervoersector. De doelstelling is om in de komende maanden definitief bestuurlijke afspraken te maken over hoe het openbaar vervoer duurzaam kan groeien en tegelijkertijd de netcongestie kan helpen verminderen. Dit gebeurt in samenwerking met de ministeries van Klimaat en Groene Groei, Infrastructuur en Waterstaat en Netbeheer Nederland.

Binnen het Landelijk Actieprogramma Netcongestie (LAN) wordt onderzocht hoe openbaar vervoersnetwerken een bijdrage kunnen leveren aan het verminderen van congestie op laagspanningsnetten. Hierover zal de Tweede Kamer in 2025 worden geïnformeerd.

Daarnaast wordt ingezet op energiehubs op bedrijventerreinen en mogelijk in woonwijken om energie beter te verdelen. Dit kan ook impact hebben op de laadvoorzieningen voor elektrisch vervoer. Het kabinet onderzoekt verder de mogelijkheden om het elektriciteitsnet zwaarder te belasten en flexibel in te zetten, zodat meer partijen, waaronder het openbaar vervoer, hier efficiënt gebruik van kunnen maken. Tot slot wordt grootschalige energieopslag (zoals batterijen) gezien als middel om piekbelasting te verminderen en het net stabiel te houden. Dit kan relevant zijn voor laadinfrastructuur voor elektrisch openbaar vervoer.

De kern van het rapport van Schouw en de kabinetsreactie ligt dus in het efficiënter benutten van de bestaande netcapaciteit en het ondersteunen van sectoren, zoals het openbaar vervoer, om op een duurzame manier te blijven groeien zonder de netcongestie te verergeren.

OV-bedrijven kunnen zelfs nog een veel grotere bijdrage leveren dan op dit moment door de politiek wordt gedacht. RET, HTM, GVB en ProRail beschikken al over grote energie-infrastructuren die zelfs nog veel meer kunnen bijdragen aan het oplossen van netcongestie dan nu al wordt erkend. Het OV heeft niet alleen een sterke duurzame mobiliteitsfunctie, maar kan ook helpen bij de stabilisering en optimalisatie van het elektriciteitsnet. De energiebank en bouwaansluiting van RET zijn daarvan sprekende voorbeelden.

Door slim beleid en financiële ondersteuning kan het OV niet alleen vergroenen, maar ook uitgroeien tot een gamechanger in de strijd tegen netcongestie. Dit vraagt om een proactieve aanpak en nauwe samenwerking tussen overheden, netbeheerders en de OV-sector. Als deze samenwerking optimaal wordt benut, kan het OV een essentiële pijler worden in het energiesysteem van de toekomst. Een ‘bromance’ tussen het OV en het elektriciteitsnet, dat is mogelijk!