MRDH kan voorbeeld voor heel Nederland worden dankzij opschalingsplan Energie in het OV
De Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) en vervoerders HTM en RET hebben overeenstemming bereikt over een ambitieus opschalingsplan voor energie in het OV. Het doel is om actief het bestaande stroomnetwerk van het OV te benutten, de energietransitie te ondersteunen en netcongestie in de regio te verminderen.
DelenWij spraken met twee sleutelfiguren bij de totstandkoming van het plan: Jeffrey Keus, wethouder en lid van de bestuurscommissie Vervoersautoriteit van de MRDH, en Christel Mourik, directeur van MRDH. "Wij hebben het langste verlengsnoer van Nederland."
De regio Rotterdam Den Haag heeft te maken met een beperkte capaciteit op het elektriciteitsnet, waardoor woningen niet kunnen worden opgeleverd en bedrijven zich niet kunnen uitbreiden. Door middel van laadinfra-locaties, energiebanken, remenergieprojecten en energiehubs op bedrijventerreinen willen RET, HTM en MRDH een significante bijdrage leveren aan een oplossing.
In het opschalingsplan staan concrete doelstellingen beschreven voor de periode 2025-2027. Zo worden er 10 tot 15 aan OV-netten gekoppelde laadinfralocaties gerealiseerd en komen er 10 tot 20 OV-energiebanken of andere batterijprojecten. Ook worden twee succesvolle remenergieprojecten uitgevoerd, komt er een flexibele E-bouwaansluiting op afroep beschikbaar, minimaal één energiehub op een bedrijventerrein en twee andere energie-innovaties. Bovendien willen MRDH, HTM en RET kennis en ervaring uit dit project landelijk delen, zodat andere regio’s hiervan kunnen profiteren.
Jeffrey Keus is wethouder in Leidschendam-Voorburg en portefeuilehouder OV van de bestuurscommissie Vervoersautoriteit MRDH. Hij legt uit dat het opschalingsplan zich richt op het beter benutten van bestaande infrastructuur van trams en metro's. Keus: "Door het OV-netwerk slimmer te benutten kan bijvoorbeeld remenergie van voertuigen worden opgeslagen en hergebruikt. Deze techniek vermindert niet alleen verspilling, maar draagt ook bij aan het vergroten van de beschikbare netcapaciteit. Daarnaast kunnen OV-netten worden ingezet om elektrische voertuigen op te laden en bouwprojecten tijdelijk van stroom te voorzien, waardoor de druk op het algemene elektriciteitsnet vermindert."
Het gebruik van remenergie kan een zeer waardevolle bijdrage leveren. Energie terugwinnen betekent aan de voorkant minder energie inkopen. Dat geeft een aanzienlijke verlichting van de bestaande netcongestie, HTM en RET zijn immers grootverbuikers van energie. Ook biedt dit mogelijkheden om piekbelastingen in de energievoorziening beter op te vangen, met name tijdens de spitsuren. Uiteindelijk moet het mogelijk worden om metro's automatisch en met kortere intervallen te laten rijden, wat de capaciteit verder vergroot en duurzame mobiliteit bevordert.
Christel Mourik, directeur van MRDH, wijst op het belang van schaalbaarheid en innovatie binnen het opschalingsplan. "Onze aanpak zet een ambitieuze stip op de horizon die ook gemakkelijk door andere partijen, zoals NS, kan worden overgenomen. Het OV kan hiermee een veel bredere maatschappelijke rol spelen dan alleen reizigers vervoeren."
Ondanks de heldere doelstellingen erkennen de betrokken partijen dat er ook flinke uitdagingen zijn, zoals de financiering. Volgens Mourik is financiële ondersteuning vanuit het Rijk noodzakelijk om deze projecten volledig tot bloei te laten komen. ". Innovatieve projecten zoals deze hebben financiële ruimte en tijd nodig. Maar zelfs als we geen EU- of Rijksubsidies zouden krijgen, zijn we vastbesloten dit project voort te zetten. Het belang voor de regio is te groot om dit niet te doen," aldus Mourik.
Gemeenten in de regio profiteren volgens Keus direct en concreet van deze plannen. "De energie-infrastructuur maakt het mogelijk om elektrische voertuigen eenvoudiger en sneller op te laden en ondersteunt ook de verduurzaming van woningen en schoolgebouwen." Daarbij staan snelheid en kostenbeheersing centraal bij de nieuwe energieorganisatie. Mourik: "Wij willen slagvaardig handelen en snel tastbare resultaten boeken."
Op het gebied van wet- en regelgeving moeten nog stappen worden gezet, maar dat is begrijpelijk. Innovatieve projecten lopen vaak vooruit op bestaande wetgeving. Keus: "We zullen duidelijke bewijzen moeten leveren dat onze aanpak werkt, zodat regelgeving kan worden aangepast en verbeterd."
Goede samenwerking tussen MRDH, HTM en RET is essentieel, maar er zijn soms momenten dat de belangen verschillen. "Maar dat is ook helemaal niet erg," zegt Mourik. "Want juist door samenwerking met uiteenlopende belangen ontstaan de meest creatieve oplossingen."
Keus en Mourik willen de opgedane kennis en het enthousiasme breed verspreiden. "Door onze ervaringen, positief en negatief, open te delen, hopen we anderen te inspireren en zo een sneeuwbal effect te creëren," zegt Keus. "Met dit opschalingsplan kan deze regio op het gebied van energie in het OV uitgroeien tot voorbeeld voor heel Nederland."