Samenwerking tussen OV en energie als motor voor de toekomst

Rogier Pennings over de bijeenkomst 'Openbaar Vervoer = Energie'

Op 10 september ’24 vond in Groningen de bijeenkomst 'Openbaar Vervoer = Energie' plaats. Centrale vraag: Hoe kunnen we openbaar vervoer integraal onderdeel maken van het energiesysteem? Antwoorden werden gezocht aan de hand van de ontwerpprincipes die Transform daarvoor heeft ontwikkeld met voorlopers uit de wereld van energie en mobiliteit.

Een sfeerbeeld door de ogen van één van die voorlopers: Rogier Pennings, partner bij adviesbureau ROCC en buitenpromovendus bij Universiteit Utrecht op dit onderwerp.

Afgelopen dinsdag trok een aantal koplopers in de wereld van energie en OV naar het Hoge Noorden. Veel van de aanwezigen hadden zich goed aan het thema gehouden en waren met het OV gekomen. Het herfstgevoel werd aangewakkerd door wind en regen, en daar stond een schuur (oké, niet zómaar een schuur - de Energy Barn) als verzamelpunt in Groningen.

Het zal de oplettende lezer niet ontgaan zijn dat dit congres ‘Openbaar Vervoer = Energie’ zich afspeelde in dezelfde stad Groningen, in dezelfde week 37 en zelfs op de dezelfde weekdag (dinsdag) als het event ‘Energie in het OV’ één jaar eerder. Echt? Jazeker, en daarmee een mooi moment om de peilstok eens te gebruiken. Waar vorig jaar gezien kan worden als het startpunt, is de vraag waar we nu één jaar later staan?

Laten we eerst naar de huidige halte kijken: De bijeenkomst 'Openbaar Vervoer = Energie'. De insteek is sterk onderscheidend van andere sessies, en dat is juist het leuke hiervan. Transform en Missie D+ namen de aanwezigen mee langs een zestal Ontwerpprincipes om samen tot de Wereld van B te komen (meer info hierover lees je hier). Denkend vanuit het lokale perspectief en de gewenste situatie (de eindhalte) en vervolgens redeneren hoe we daar moeten komen en op basis van welke principes (route bepalen). En onderweg moeten we elkaar begrijpen, cultuurverschillen overbruggen en dezelfde taal aanleren. Dit geeft een brede blik op de mogelijkheden die we met elkaar hebben en helaas – vanuit onze dagelijkse routines – best vaak missen. Een leuke insteek om echt eens verder te denken. Om het concreet te maken, kwamen drie casussen aan bod: de laadpaal voor de bus op Centraal Station Amsterdam, het ‘Gesloten Distributie Systeem’ (GDS) van RET in Rotterdam, en slim samenspel tussen elektrische bussen van Qbuzz en ProRail rond de netaansluiting op Hoofdstation Groningen.

Wat we hieruit leren? We hebben als elkaar ontmoetende sectoren – energie en mobiliteit – al een flinke reis gemaakt. We zijn samen vertrokken en hebben inmiddels al een aantal haltes gepasseerd. Cliché opmerking? Jazeker, maar wat verwacht je in OV-land: RET heeft inmiddels de GDS-ontheffing, landelijk wordt er toegewerkt naar een bestuurlijke ‘Congestiedeal OV en Netcongestie’ en iedere modaliteit en partij is bezig met slimme oplossingen. Dat zie je op het podium met Qbuzz en ProRail die elkaar vinden, en in de zaal met de vele bekende en nieuwe ontmoetingen.

En wat is dan veranderd in een tijdsbestek van 1 jaar? De rode draad die ik uit de sessie haal, is dat gesprekken niet meer oriënterend zijn, zoals een jaar geleden. De gesprekken gaan de diepte in, het onderwerp is volwassen aan het worden. Verschillende partijen hebben verschillende doelstellingen en belangen, en dat begrijpen we inmiddels van elkaar. Daarmee kunnen we samen ook steeds beter de meest effectieve route bepalen, ondanks de verschillende doelstellingen van organisaties. Dit vereist samenwerking en begrip van en voor elkaars belangen, niet alleen door organisaties, maar juist door de mensen die erin werken. En ondanks de reisafstand naar Groningen, kijk ik nu al uit naar de dinsdag van week 37 in 2025 in Groningen. Ik ben benieuwd bij welke halte we dan samen aangekomen zijn.